بخشی از اعضای جامعه در مناطق کمتر رشدیافتۀ کشور از سوی ساختارهای رسمی مورد طرد قرارگرفته و بسیاری از جوانان این مناطق، باوجود داشتن تحصیلات، از بازار کار رسمی خارج شده و اشتغال غیررسمی دارند.
علتشناسی بازتولید NEET در میان جوانان ایرانی
دانش آموخته جامعهشناسی
موضوع چیست؟
بی توجهی به مفهوم NEET در فضای علمی کشور و در کنار آن عدم توجه به ریشهها و چرایی شکلگیری این پدیده در ایران، موضوع این گزارش است.
چرا به این موضوع میپردازیم؟
جوانان همواره بهعنوان یکی از سرمایههای اجتماعی و اقتصادی هر کشور بوده که نقش مهمی در آیندۀ کشورها ایفا میکنند. آنها را بهعنوان نیروی انسانی کارآمد و فعال در جوامع میشناسند که میتوانند نقش مهمی در مسیر رشد و تعالی جامعه ایفا کنند. ازاینرو اگر کشورها نتوانند از این نیروها بهخوبی استفاده کنند دچار مسائل و مشکلات زیادی خواهند شد. امید به آینده برای جوانان و نیروهای فعال، یکی از مولفههای مهمی است که زندگی و حیات جمعی را تسهیل خواهد کرد. در هر جامعهای امید به آینده از مهمترین مقولاتی است که میتواند جامعه را به سوی رشد و تعالی پیش ببرد. در نقطۀ مقابل امید، مفهوم ناامیدی نسبت به آینده قرار دارد و اگر جامعهای نسبت به آینده امید نداشته باشد نمیتواند اهداف مشخصی را برای خود متصور باشد و در نتیجه زمینههای دستیابی به آن را نیز نمیتواند برای خود فراهم آورد. بر این اساس میتوان گفت مقدمۀ ابتدایی برای داشتن امید در جامعه، اشتغال خواهد بود. نقطۀ مقابل اشتغال نیز بیکاری بوده که در حال حاضر به عنوان یکی از مسائل مهم در جامعه ایران تلقی میشود.
یکی از مهمترین مفاهیمی که در علوم اجتماعی مطرح میشود NEET است؛ این مفهوم بهعنوان یکی از شاخصهای بررسی وضعیت جوانان خارج از اشتغال، تحصیل و یا مهارتآموزی بوده که چندان در بین آکادمسینهای ایرانی شناخته شده نیست. این مفهوم که چند دهه است در ادبیات کشورهای پیشرفته راهیافته، هنوز در ایران موردتوجه قرار نگرفته است. این واژه برای اولین بار در سال 1999 در بریتانیا برای «جوانان خارج از اشتغال، تحصیل یا مهارتآموزی» به کار رفت و به جوانانی اشاره داشت که ترک تحصیل زودهنگام داشته و دنبال مهارتآموزی نیز نمیرفتند، درنتیجه شاغل هم نبودند (Rusell et al.2011). در ایران نیز در برخی از ترجمهها برای این مفهوم از کلماتی مانند بیشام (بی شغل، بیآموزش و بیمهارت) یا نشا (نه شغل نه آموزش) استفاده میکنند. ازآنجاییکه این مفهوم بهصورت رسمی توسط نهادهای مربوطه موردبررسی قرار نمیگیرد، اطلاعات مشخصی هم از جوانان NEET ایرانی در دست نیست.
شاید بتوان یکی از مهمترین دلایل عدم توجه دانشگاهیان به NEET در ایران را همپوشانی این مفهوم با برخی مفاهیم دیگر نظیر بیکاری دانست. اگرچه بیکاری یکی از مولفههای NEET شدن در جامعه میباشد اما این به تنهایی کافی نیست؛ به این معنا که NEET اعم از بیکاری است. از دیگر موارد مربوط به عدم توجه نظام آموزشی به این مفهوم، گرفتاری علوم اجتماعی در دام پوزیتیویسم بوده که چندان توانایی بررسی مفاهیم علوم اجتماعی را ندارد. از سوی دیگر از آنجایی که نظام آموزشی و دانشگاهی در ایران خود به عنوان یکی از مولفههای تولید کنندۀ NEET در ایران عمل کرده است، در نتیجه بررسی این مفهوم شاید به نوعی خودزنی برای دانشگاه تلقی شود.
برای مطالعه ادامه این مطلب باید آن را خریداری کنید
سبد خرید شما در حال حاضر خالی است.